"Mszalniczanie"
Treść
Zespół Regionalny „Mszalniczanie”
Położona 10 km od Nowego Sącza w kierunku wschodnim Mszalnica to wieś licząca 1600 mieszkańców, z racji swego kulturowego i przemysłowego przyporządkowania do Nowego Sącza należy do regionu etnograficznego -Lachy Sądeckie. Zespół „Mszalniczanie” powstał w 1981 roku a jego założycielami są Stanisław Kunicki i Kazimierz Ogorzałek. „Mszalniczanie” reprezentują region etnograficzny „Lachów Sądeckich”, położony u podnóża najbardziej na północ wysuniętej części Karpat. Region ten należy do najbardziej atrakcyjnych kulturowo w Polsce tak pod względem śpiewu, muzyki, tańca, obrzędów i zwyczajów ludowych oraz niezwykle bogatego stroju. Właśnie te elementy decydują o kolorycie i bogactwie kultury ludowej w regionie sądeckim. Zespół „Mszalniczanie” prezentuje folklor swojego regionu w formie autentycznej. Są to nie tylko pieśni, tańce i muzyka, ale też widowiska będące rekonstrukcją wcześniejszych obrzędów z tego terenu. W zespole tańczą zarówno młodzi jak i starsi, a wyróżnia ich strój, taniec i śpiew a także sposób zachowania się na scenie. Zgodnie z tradycją ludową muzykę tworzą skrzypce prym, skrzypce sekund, klarnet, trąbka i kontrabas.
W repertuarze zespołu są następujące programy i widowiska:
1. „Mszalnickie wesele” (oddzielne widowiska części wesela):
a) Błogosławieństwo
b) Oczepiny
c) Krakowiaki weselne
2. „Widowisko obrzędowe Kolęda z turoniem
3. „Wiązanka tańców lachowskich
W czasie ponad czterdziestoletniej działalności „Mszalniczanie” koncertowali na wielu konkursach i festiwalach, zarówno krajowych i zagranicznych. Spośród wielu nagród jakie posiada zespół na uwagę zasługują: III miejsce na Ogólnopolskim Konkursie Tradycyjnego Tańca Ludowego w Rzeszowie (1984r), III miejsce i „Brązowa Ciupaga” na Międzynarodowym Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem (1987r), gościnny występ w Festiwalu Folklorystycznym w Svendborg (Dania 1994r), gdzie zespół tańczył przed Królową Danii Małgorzatą II.
W 1997 roku zespół odbył tygodniowe tourne po Niemczech. W 1999 roku „Mszalniczanie” z wieloma zespołami Sądecczyzny witali Papieża Jana Pawła II w Starym Sączu podczas beatyfikacji Świętej Kingi. Wszystkie te zespoły nagrały później płytę CD pt „Życzymy, życzymy”, dedykowaną Ojcu Świętemu. W 2001 roku dzięki staraniom Starostwa Powiatowego w Nowym Sączu „Mszalniczanie” nagrali kolejną płytę CD, dokumentująca ich dorobek artystyczny.
Zespół dwukrotnie brał udział w Festiwalu Górali Polskich w Żywcu w 2001 roku otrzymując III miejsce oraz w 2005, kiedy to zespół zdobył I miejsce i Złote Serce Żywieckie, kwalifikując się tym samym do Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w Zakopanem. Na festiwalu w Zakopanem „Mszalniczanie” otrzymali wyróżnienie. W 2005 roku grupa kolędnicza zespołu „Mszalniczanie” zdobyła I miejsce na Ogólnopolskim Przeglądzie Grup Kolędniczych w Bukowinie Tatrzańskiej .Również w tymże roku zespół uczestniczył w uroczystości pożegnania Jana Pawła II na starosądeckich błoniach. W maju 2007r zespół występował na Węgrzech w Budapeszcie z okazji jubileuszu 40-lecia kapłaństwa Nuncjusza Apostolskiego ks. abp Juliusza Janusza. W tym samym roku „Mszalniczanie” wystepowali gościnnie naDniach Miasta w Spiskiej Starej Wsi na Słowacji. Poza tym zespół występował na "Przepatrzowinach Teatrów Ludowych" w Czarnym Dunajcu, gdzie zdobył I miejsce i "Złotą Maskę". W 2008 r grupa kolędnicza z zespołu zdobyła I miejsce w Ogólnopolskim Przeglądzie Grup Kolędniczych w Bukowine Tatrzańskiej. Tez w tym roku zespół wystepował w Kamience na Słowacji. W 2009 roku "Mszalniczanie" występowali na Małopolskim Konkursie Obrzędów, Obyczajów i zwyczajów, gdzie zdobyli I miejsce. W tym też roku występowali w Melykut, węgierskiej gminie zaprzyjaźnionej z gmina Kamionka Wielka. W 2009 roku zespół zdobył "Brązowe Żywieckie Serce" i "Złota Ciupagę" na MFFZG w Zakopanem. W 2011 roku za zasługi w ramach obchodów 30-lecia działalności zespołu przyznana zostaje ZR Mszalniczanie nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, oraz Złote Serce Lachowskie. Czwartą dekadę swojej działalności zespół otwiera wyjazdami na feastiwale do Słowacji i Serbii. W 2016 roku zespół po kilkuletniej przerwie odnawia kontakty z duńskim zespołem, który zawitał ponownie w Mszalnicy, dwa lata później Mszalniczanie udają się do Danii z rewizytą. 2017 rok zapisał się ciemnymi barwami w historii zespołu, umiera bowiem Stanisław Kunicki- założyciel, choreograf, dusza i serce zespołu. Schedę po nim przejmuje Czesław Majewski. W 2019 roku zespół startuje w Międzykulturowym Festiwalu Folklorystycznym Zagłębie i Sąsiedzi i zddobywa I miejsce w kategorii zespołów autentycznych. W 2020 roku zostaje założone przez członków zespołu stowarzyszenie "Ręce I Korzenie", którego głównym zadaniem jest pozyskiwanie finansowych środków zewnętrznych na działalność artystyczną zespołu.W 2021 roku zespół startuje w Konkursie Tańca Ludowego w Trzcianie. W kategorii par tanecznych I miejsce zdobywa para: Danuta Marszałek i Czesław Majewski, zaś w kategorii grup tanecznych ZR Mszalniczanie zdobywa wyróżnienie.
Członkowie zespołu nadal regularnie startują w Gminnych i Powiatowych Przeglądach Grup Kolędniczych, w 2022 roku grupa "Z gwiazdą" zdobywa I miejsce na przeglądzie powiatowym, kwalifikuje się na Ogólnopolski Góralski Karnawał w Bukowinie Tatrzańskiej gdzie zdobywa II miejsce i Srebną Rozetę Góralską. W tymże roku Mszalniczanie biorą udział w 8 Powiatowym Przeglądzie Folkloru Sądecczyzny, gdzie otrzymują nagrodę za całokształt programu i właściwy dobór strojów., w Żywcu podczas Festiwalu Folkloru Ziem Górskich w kongursie grup śpiewaczych, męska grupa zdobywa III miejsce, a w kategorii solistów Czesław Majewski również III miejsce.
W Ogólnopolskim Konkursie Gawędziarzy w Bukowinie Tatrzańskiej w 2021 roku Czesław Majewski zdobywa II miejsce zaś w 2022 roku I miejsce i Duże Spinki Góralskie.
Rok 2023 to czas samych sukcesów zespołu. W "II Ciotcynym Śpiywoniu" Joanna Michalik zajmuje II miejsce, w 4 edycji "Pogórzańskich Godów" w Łużnej zespół zdobywa Brązową Różdżkę zajmując III miejsce. Następnie Mszalniczanie biorą udział w festiwalu w Żywcu, gdzie zdobywają wyróżnienie i kwalifikację do MFFZG w Zakopanem. Prezentując "Ocepiny" zespół zdobywa w kategorii zespołów tradycyjnych Srębną Ciupagę. Tak że obecnie Mszalniczanie posiadają już wszystkie "kolory ciupag".
Zespół wielokrotnie był prezentowany w programach radiowych i telewizyjnych, posiada nagrane płyty CD oraz film dokumentalny pt. ”Ręce i korzenie”. Wśród członków zespołu zostało zawartych 15 związków małżeńskich.
Niestety, wielu już członków zespołu zakończyło swój ziemski żywot, a przyczynili się oni w ogromny sposób w rozwój ZR Mszalniczanie, są to: Jan Kocoń, Jan Kiełbasa, Rudolf Józefowski, Ryszard Górka, Sylwester Górka, Adam Sroka, Julian Nowak, Stanisław Kunicki, Stanisława Jeleń, Mieczysław Filipowicz, Krystyna Poręba, Maria Kiełbasa, Stanisław Główczyk.
Kierownicy zespołu:
- Stanisław Kunicki (1981-1987)
- Jan Popiela (1987-1989)
- Czesław Majewski (1989-2015)
- Sylwia Witkowska (2015 - 2017)
- Władysław Główczyk (2017 - 2019)
- Czeslaw Majewski (2019- )
Kierownicy artystyczni (instruktorzy):
- Rudolf Józefowski (1982-1994)
- Stanisław Kunicki (1994 - 2017)
- Czesław Majewski (2017 -
e-mail:mszalniczanie@poczta.onet.pl,
Patronat:
Gminny Ośrodek Kultury w Kamionce Wielkiej
Tel. 18-445-60-29
e-mail: gok@adres.pl, gok@kamionkawielka.pl